Eksperymenty z PWr na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej?

Polska Agencja Kosmiczna czeka na propozycje polskich eksperymentów badawczych, które mogłyby zostać przeprowadzone na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Dwa projekty zgłosili naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów Politechniki Wrocławskiej.

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS) funkcjonuje jako wielkie laboratorium umieszczone na niskiej orbicie okołoziemskiej. Od niedawna swoje projekty, których celem powinna być weryfikacja technologii w warunkach kosmicznych i prowadzenie badań, mogą też zgłaszać polskie firmy i jednostki naukowe. Konsultacje w tej sprawie prowadzi Polska Agencja Kosmiczna (POLSA).

– Przed polskimi podmiotami sektora kosmicznego otwiera się nowa perspektywa, o której jeszcze kilka lat temu mogliśmy jedynie pomarzyć. Badania i eksperymenty w warunkach, jakie panują na ISS, to zaproszenie do wejścia na wyższy poziom technologiczny, naukowy, biznesowy – mówi prof. Grzegorz Wrochna, prezes POLSA.

Małe, ale potężne spektrometry

Dwie propozycje zgłosili naukowcy z Politechniki Wrocławskiej. Pierwszy eksperyment związany jest z szerokozakresowym badaniem atmosfery wewnątrz ISS przy użyciu miniaturowego spektrometru mas jonów i miniaturowego spektrometru plazmowego z odczytem optycznym.

FOT. pwr.edu.pl

– Można powiedzieć, że spektrometria mas to królowa technik analitycznych stosowanych na Ziemi i w kosmosie. Ciężko wymienić misję kosmiczną, która by z niej nie korzystała, a na pokładach statków kosmicznych znajdowało się często kilka takich urządzeń. Nasze spektrometry są wyjątkowo małe, ale mają potężne możliwości, dlatego na misję można zabrać ich więcej i wykorzystać w wielu różnych eksperymentach  – mówi dr hab. inż. Paweł Knapkiewicz, prof. uczelni z Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów.

Kosmiczne eksperymenty biologiczne

Drugi ze zgłoszonych przez PWr eksperymentów zakłada zbadanie odpowiedzi komórek na działanie leków stosowanych w terapii przeciwnowotworowej w warunkach nieważkości. To badania będące rozwinięciem projektu pierwszego polskiego bio-nanosatelity, który w styczniu 2022 r. wystrzelono w kosmos. Na jego pokładzie znalazło się wówczas laboratorium biologiczne, tak zwany payload, zaprojektowany przez naukowców z wrocławskich uczelni i instytutów badawczych. Zespół z Politechniki Wrocławskiej odpowiadał za konstrukcję modułów laboratoryjnych (tzw. lab-on-chip), które umożliwiły przeprowadzenie różnych badań biologicznych i medycznych.

– Chcemy wykorzystać doświadczenia zdobyte przy pracy nad tym projektem do przeprowadzenia jednego lub dwóch eksperymentów. Proponowane jest zatem opracowanie miniaturowego laboratorium do przeprowadzenia badań biologicznych w zakresie badań onkologicznych, mogących mieć cywilizacyjne znaczenie – wyjaśnia prof. Paweł Knapkiewicz.

W przygotowanie badań zaangażowani będą również naukowcy z innych wrocławskich uczelni i instytutów badawczych. Waga takich badań została dostrzeżona, tym samym będą one prowadzone z czołowymi w Polsce partnerami ze środowiska medycznego – Instytutem Hematologii i Transfuzjologii z Warszawy oraz Narodowym Instytutem Onkologii w Gliwicach.